توضیحات :
ادبیات نظری تحقیق و پیشینه انحرافات اجتماعی و جرم زنان در 67 صفحه در قالب Word قابل ویرایش.
بخشی از متن :
مبانی نظری وپیشینه تحقیق انحرافات اجتماعی وجرم زنان
انحرافات اجتماعی
رفتارهایی که با معیار ها و هنجارهای اجتماعی سازگار و منطبق نیست وقتی
تعداد جرائم و بزهکاری ها از حد معینی از یک جامعه گذشت می‌توان از ان به
عنوان یک بیماری اجتماعی یا آسیب نام برد. ( فهیم ، مأوی ، شماره 74 : 5)
کجروی deviance
رفتاری است مغایر با معیارهای پذیرفته شده یا انتظار اجتماعی گروه یا
جامعه خاص ، رفتارهای گوناگون نظیر تقلب ،ارتشاء ، جنایت، اعتیاد، انحرافات
جنسی و… را در بر می‌گیرد. ( ساروخانی،دایره المعارف علوم اجتماعی)
به بیان دیگر هر جامعه ای ازاعضای خود انتظار دارد از ارزشها و هنجارهای
رفتاری که به زندگی اجتماعی آنان نظم و انسجام می بخشد پیروی می‌کنند، اما
در هر وضعیت اجتماعی در بین اعضای جامعه عده ای پیدا می‌شوند که پاره ای از
این ارزشها و هنجارها را رعایت نمی‌کنند که این عمل را کجروی یا انحراف
می نامند .
آسیب‌شناسی Pdathology
از جمله واژه هایی که بسیاری آن را مفهومی مترادف با کجروی می دانند.
آسیب‌شناسی وظیفه ریشه یابی بیماری های تنی راه به عهده دارد و قلمرو
جامعه‌شناسی نیز آسیب‌شناسی اجتماعی نهاده می‌شود . ( سلیمی ، جامعه‌شناسی
کجروی : 233)
آسیب‌شناسی اجتماعی
مطالعه ناهنجاری هاو آسیب‌های اجتماعی نظیر بیکاری ،اعتیاد،فقر، خودکشی، طلاق، ولگردی و گدایی و
… همراه با علل آثار و عوارض ، شیوه های پیشگیری و درمان آنها به انضمام
مطالعه شرایط بیمار گونه و نابسامان اجتماعی است . آسیب‌شناسی اجتماعی
مطالعه خاستگاه اختلالها و بی نظمی هاو نابسامانی های اجتماعی است . (
ابهری ، آسیب‌های اجتماعی : 4)
نابهنجاری
یکی از مفاهیم نزدیک به انحراف است فرد نابهنجار کسی است که فاقد
سازگاری بافت کلی یک نظام باشد که یادر کارایی یک نظام مفسر یا با انتظار و
توقع مردم نا همخوان و یا از آنچه معمول و متداول و طبیعی شمرده می‌شود
متمایز باشد . (محمدی، آسیب‌های اجتماعی زنان در دهة 80-1370 : 22)
به بیان دیگر رفتاری نابهنجار ، انحراف و آسیب تلقی می‌شود که حاوی
انحرافات گسترده ای از معیار های اجتماعی باشد . از نظر جامعه‌شناسی ،
مشروعیت و نابهنجار خار بودن یک رفتار از نوع دیدگاه و انتظار یک جامعه یا
هر گروه اجتماعی ناشی می‌شود و در صورتی انحراف تلقی می‌شود که هنجارهای
مکرر و در حدی گسترده نادیده گرفته شود . (شریعتمداری ، کتاب زنان ، شماره
17 : 52 )
بزهکار
کسی که بر خلاف مسیر و موازین مورد قبول جامعه گام بر میدارد و رفتاری خلاف رفتار انسانهای منضبط و معقول انجام می‌دهد.
بزهکاری
شامل کلیه اعمال و ناهنجاری هایی می‌شود که به دلیل عوامل روانی بیرونی
از فرد سر زده و ضد ارزشهای اجتماعی محسوب می‌شود . (اصلاح و تربیت ، 1381 ، ج6و7 : 50)
جرم
از نگاه حقوقی هرگونه فعل یا ترک فعلی که در قانون برای ان مجازات تعیین شده باشد جرم محسوب می‌شود . (جهانگیری، 1379 : 437)
مجرم
کسی است که در زمان معین ، عمل او بر خلاف مقررات قانونی رسمی کشور
باشد . وقوع جرم نه تنها نظم و ارامش و سلامت جامعه را بر هم می زند ،
بلکه خسارات روحی و جسمی و مادی به افراد و آزادی و استقلال آنها وارد
می‌سازد . ( شلویری و پولادی ، 1381 :146)
مشکل اجتماعی
مشکل با قید اجتماعی به موقعیت تعدادی از افراد در قالب گروههای سازمان
یافته یا غیر سازمان یافته اطلاق می‌شود که عمل آنها از سوی کل جامعه تایید
نمی‌شود و در صورت استمرار عمل گروهی ،آسیب‌هایی برای کل جامعه ایجاد
خواهد شد و افراد سعی دارند تا به رفع یا کاهش اثرات آن بپردازد.
جامعه‌شناسان کلاسیک مشکلات اجتماعی را در موقعیت های دردناک یا غیر مطلوب برای توده واقعی مردم تلقی کرده اند .
روسپیگیری
در فرهنگ جامع روان شناسی ـ روان پزشکی ـ دکتر نصرا… پورافکاری درتعریف
روسپگیری می کوید: «این اصطلاح به معادله پایاپای بی بند و بارانه جنسی
توسط مرد یا زن (روسپی که ممکن است مرد باشد یا زن باشد) بر کسب درآمد و
تأمین معاش اطلاق می‌شود.»
نوع رابطه میان روسپی و مشتری نوعی تحقیر متقابل است.
روسپیگری معمولاً با سایر انواع آسیب‌شناسی روانی ـ اجتماعی ، نظیر
اعتیاد ، جرم ، جنایت و الکسیم، همراه است. زن های روسپی به درجات مختلف
اختلال شخصیتی دارند ودر بعضی موارد قوای هوشی پایین تر از معمول را دارا
هستند .برخی از آنها همجنس گرایند و احساس خصومت خود را از طریق تحقیر وی
با درگیر ساختن او در رابطه غیر اجتماعی و غیر اخلاقی ابراز می‌کنند.مردان
روسپی که اغلب در جوامع غربی خود را در اختیار پیرزنان و همجنس‌بازان
می‌گذارند هر چند خود نیز غالباً همجنس گرا هستند، اغلب سرد مجازند.
(کامکار و همکاران ، 1383: 296)
پیشینه تحقیق :
از میان پایان نامه های مورد بررسی در دانشکده ادبیات وعلوم انسانی
موردی که بتواند به طور کامل در رابطه با موضوع به ما کمک کند وجود ندارد
واین موضوع به گفته مرکز پژوهش و تحقیقات ادارة کل زندانها برای اولین بار
تحت بررسی قرار گرفته است. اما چند طرح تحقیقاتی وجود دارد که تا حدودی به
موضوع مربوط می شوند از جمله :
طرح تحقیقاتی آقای نوعی و آرامی در رابطه با شناسایی وضعیت زنان آسیب
دیده در شهر مشهد و ارائه راهکارهایی در جهت ساماندهی آنان و یک طرح دیگر
که البته امکان دسترسی به آن وجود نداشت از خانم نادره عطاریان تحت عنوان
مشکلات زندانیان زن، به همین دلیل به عنوان پیشینة تحقیق از نظر جامعه
شناسان و اندیشمندان در رابطه با انحرافات و آسیب های اجتماعی کمک گرفته و
بیشتر به این موضوعات که در گذشته نیز کارشده پرداخته شده است.
بنا به عقیده دور کیم پایه‌گذار علم جامعه‌شناسی در هر جامعه انسانی جرم
بروز می‌کند و جرم یک پدیده طبیعی اجتماعی است ولی وقتی از یک حدی تجاوز
کرد می‌توان آن را بیماری اجتماعی نامید . از انجا که بین نابهنجاری موجب
رشد سایر آسیب‌ها می‌شود. ضرورت دارد آسیب‌های اجتماعی و ارتباط بین آنها
مورد بررسی قرار گرفته و ریشه یابی شوند تا بتوان با توجه به علل بوجود
آورنده و تشدید کننده این آسیب‌ها را مهار نمود . (محمدی، همان منبع : 19)
وی معتقد است در جوامعی که استاندارد و قیود ضعیف می‌شوند ، وضعیت
نابهنجار اتفاق می‌افتد و این امر با افزایش جنایت و اشکال دیگر اساسی
رابطه دارد . (فرجاد،آسیب‌شناسی اجتماعی : 24)
« لااکسانی و ماندووید» منشا تبهکاری را در تاثیرات فرهنگی – اجتماعی
یافته اند . طبق نظریه لااکسانی مجرم یک قربانی بیچاره نظام اجتماعی است و
نقص زمان اجتماعی او را جنایتکار کرده است . مجرم مسئول عمل خود نیست و این
اجتماع و تعمیرات دسته جمعی است که در عمل فرد نگون بخت بروز و ظهور
می‌کند . وی می‌گوید تمام مردم دنیا به استثنای جنایتکاران مقصرند. تبهکار
به مشابه یک می‌کروب اجتماعی است که می‌تواند در محیط خاص رشد کند به نظر
وی هر جامعه ای دارای تبهکاران مخصوص به خود است و اهمیت آن زمانی مشخص
می‌شود که محیط مناسبی برای تهیه رشد پیدا کند .
این نظریه باعث شد که جرم شناسان ، علل بروز جرم را فقط در ساختمان وجود
انسان و کیفیات حیاتی او جستجو نکنند بلکه محیط اجتماعی را نیز به عنوان
یک علت مهم و موثر مورد مطالعه قرار دهند .
کتکه اجتماع را مسئول کلیه جرائمی می داند که رخ می‌دهد زیرا خود عامل
به وجود آورنده آنهاست و بزهکار جز آلت اجرایی در دست اجتماع چیز دیگری
نیست . اجتماع الوده از انسان سازگار ، درستکار و پاک سرشت موجودی ناسازگار
، مست و نا پاک می افریند و تخم بزه کاری را در میان انسانهای سالم پرورش
می رهد و آنان را برای ایفای نقش آماده می‌سازد . ( مساواتی ، 1374 : 23-9)
از نظر « هوار بگر » علل بیماریهای جسمی در همه دنیا یکی است در حالیکه
علل بیماریهای اجتماعی تابع شرایط اقتصادی و اجتماعی و زمان و مکان است و
نسبی است نه مطلق .
ریشه تمام کجروی ها در محیط اجتماعی است پس هیچکس کجرو متولد نمی‌شود
بنابر این کجرو ها بیماران اجتماعی هستند که مانند بیماران جسمی قابل درمان
و علاقمند در صورتی که عوامل کجروی موجود در محیط اجتماعی از بین برده شود
. در واقع کجروی نتیجه تعاریف اجتماعی و موازین و مقررات اخلاقی است که
بوسیله سایرین بر فرد تحمیل می‌شود . (فرجاد، همان منبع : 24)
مارکس معتقد است که جنایت ،فساد،فحشاورفتار خلاف اخلاق در درجه نخست
ناشی از فقر است که زائیده سیستم سرمایه داری است . مارکس و انگلس معتقدند
که کلیه فعالیتهای انسانی تابع وضع اقتصادی است و ریشه سرمایه داری منشا
بروز جرائم است و ارتکا ب جرم واکنشی علیه بیدادگری اجتماعی است .
«ژاک سابران» جرم شناس معروف فرانسوی عقیده دارد که زندگی انسان به طور
مطلق و عام از تاثیر عوامل اقتصادی بر کنار است و کاملا به میزان در امد ان
وابسته است . وی به عوامل دیگر مانند فرهنگی ، اجتماعی معتقد است اما
اقتصاد را مهمتر می داند . (مساواتی، بسزایی، 1374 : 62)
انحرافات اجتماعی متاثر از انحرافات فردی است . زیرا بدون شک فرد صالح
در ساختن جامعه سالم تاثیر بسزایی دارد و جامعه نورانی و هدایت یافته معلول
افراد هدایت شده و عادل می‌باشد اگر چه از نقش جامعه هم در هدایت یا منحرف
نمودن افراد نمی‌توان چشم پوشی نمود . بخصوص در افرادی که زمینه‌های لازم
برای هدایت و انحراف را داشته باشند لذا هم فرد و هم جامعه در به انحراف
کشیدن یا هدایت یافتن افراد در تعامل هستند . (آقاجانی، همان منبع: 125)
از شرایط و عوامل اجتماعی موثر در کجروی بنا به عقیده نصر الله اقاجانی در کتاب زنان می‌توان :
الف) متغیر همنشینی با افراد منحرف :
هر فردی با فرایند جامعه پذیری مواجه می‌شودو از ان طریق شیوه های
رفتاری را می‌آموزد هر گاه جامعه پذیری ارزشها و هنجارهای جامعه اسلامی به
خوبی انجام نگیرد یا به جای ان ارزشها و هنجارهای دیگری که ناهماهنگ با
آنها باشد صورت بپذیرد در نتیجه زمینه کجروی فراهم می‌شود .
جامعه پذیری طی مراحل مختلف سنی خصوصا کودکی و نوجوانی و نیز در موقعیت
های گوناگون اجتماعی نظیر خانواده ، گروههای همسال، دوستان، مدرسه و نظایر
ان انجام می پذیرد . بدیهی است که نقصان جامعه پذیری ارزشهای اسلامی در هر
یک از مقاطع و موقعیت ها به معنی یادگیری و جامعه پذیری نوعی از انحراف
اجتماعی یا دست کم عدم همنوایی با اداب و رسوم و هنجارهای جامعه اسلامی
می‌باشد .
علاوه بر خانواده همنشینی با افراد و گروههای منحرف هم از زمینه‌های
موثر بر کجروی است . مکانیزم تاثیر پذیری این عوامل بیشتر از رهگذر عواطف
انس و الفت با همنشین انجام می‌گیرد . قران حساسیت لازم را در این رابطه
بکار برده و روابط و عواطف فرد را به گونه ای تنظیم می‌نماید تا زمینه
یادگیری انحراف فراهم نیاید .
